Κυριακή μεσημέρι, στην κεντρική πλατεία στην Κηφισιά. Μία κυρία περίμενε υπομονετικά το λεωφορείο για τον Διόνυσο. Πράγματι ήρθε. Ήταν ένα λεωφορείο των ΚΤΕΛ, γαλάζιο με κίτρινες γραμμές. Αν μη τι άλλο η είσοδος των ΚΤΕΛ στις αστικές συγκοινωνίες έφερε «πολυφωνία» στους τύπους και στα χρώματα των οχημάτων.
Η «μερική», λοιπόν, «ιδιωτικοποίηση» των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας, με αφορμή την πανδημία, ολοκληρώθηκε: 59 γραμμές έφυγαν από τον ΟΑΣΑ και πέρασαν στα ΚΤΕΛ. Τα προβλήματα όμως παραμένουν στις αστικές συγκοινωνίες της Αττικής. Την ώρα που στις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου κυκλοφορούν ηλεκτρικά και υβριδικά οχήματα, ρομποτικά λεωφορεία χωρίς οδηγούς, μέσα μεταφοράς «πράσινα» και σύγχρονα, εξοπλισμένα με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, στην Αθήνα επιστρέψαμε στην δεκαετία του ’60 και τα ΚΤΕΛ.
«Πρόκειται για μια από τις πιο αναίμακτες ιδιωτικοποιήσεις, ιδιαίτερα εάν λάβει κανείς υπόψην τι έγινε με τον πατέρα Μητσοτάκη και τα λεωφορεία το μακρινό 1992» λεει στο topontiki,gr οδηγός που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του.
«Το κέλυφος του ΟΑΣΑ διατηρήθηκε. Όμως 59 γραμμές πέρασαν σε ιδιώτες. Βεβαια, αυτό λίγο ενδιαφέρει τους επιβάτες. Αυτοι θέλουν λεωφορεία, σε τακτά χρονικά διαστήματα, καθαρά , ασφαλκή και γρήγορα» συμπληρώνει. Όμως αυτό τελικά συνέβη;
Ο στόλος των λεωφορείων της ΟΣΥ είχε κέρδος 160 οχημάτων (σύμφωνα με τη σύμβαση με τα ΚΤΕΛ), ωστόσο τα προβλήματα ο παραμένουν σε δεκάδες λεωφορειακές γραμμές της Αθήνας.
Όπως αναφέρεται σε μελέτη που αποτελεί μέρος της σύμβασης που υπεγράφη μεταξύ του ΟΑΣΑ και των ΚΤΕΛ, η εξοικονόμηση πόρων από την ανάθεση των 59 λεωφορειακών γραμμών στα ΚΤΕΛ εκτιμάται σε 160 οχήματα καθημερινά επί συνόλου 1.029 που η ΟΣΥ δρομολογεί κατά μέσο όρο σε ημερήσια βάση και 327 βάρδιες οδηγών την ημέρα.
Με τα 160 αυτά οχήματα που εξασφαλίζει πλέον ο ΟΑΣΑ, αναμένεται η ενίσχυση 104 λεωφορειακών γραμμών οι οποίες εξυπηρετούν μεγάλη επιβατική κίνηση και σημαντικό αριθμό μετεπιβιβάσεων (γραμμές κορμού, κεντρικές, διακεντρικές γραμμές και τροφοδοτικές γραμμές).
Υψηλό το κόστος
Τα ΚΤΕΛ Αττικής θα αποζημιώνονται με 1,41 ευρώ ανά οχηματοχιλιόμετρο, ανεξάρτητα από τον αριθμό των επιβατών ή τις επικυρώσεις εισιτηρίων. Το κόστος που θα πληρώσει ο ΟΑΣΑ στα ΚΤΕΛ ώστε τα τελευταία να κάνουν συγκοινωνία για το έτος 2020 θα ανέλθει σε 4.987.077,10 ευρώ με ΦΠΑ, για το 2021 σε 29.922.462,59 ευρώ με ΦΠΑ και για το 2022 σε 24.935.385,50 ευρώ με ΦΠΑ.
Οι συνδικαλιστές επιμένουν ότι εαν ο ΟΑΣΑ δαπανούσε τα μισά χρήματα για ανταλλακτικά των λεωφορείων που έχει ήδη θα μπορούσε μέσα σε 5 ημέρες να έχει 180 επιπλέον λεωφορεία στον δρόμο και σε 14 με 15 ημέρες αλλά 10.
Σύμφωνα με δεδομένα από το σύστημα τηλεματικής του ΟΑΣΑ που ανέλυσε το Athens Transport, οι λεωφορειακές γραμμές στις οποίες παρατηρείται έλλειψη οχημάτων (διαφορά μεταξύ προγραμματισμένων δρομολογίων με βάση το χειμερινό πρόγραμμα και δρομολογίων που έχουν προγραμματιστεί με ένδειξη πως λείπουν βάρδιες οδηγών) παραμένουν αρκετές.
Ανάμεσα σε αυτές, βρίσκονται 44 γραμμές οι οποίες περιλαμβάνονται στη λίστα των 104 λεωφορειακών γραμμών που θα είχαν προτεραιότητα για την αύξηση των δρομολογίων τους μετά την ολοκλήρωση της «ιδιωτικοποίησης» των 59 γραμμών από τα ΚΤΕΛ.
Η λίστα των 104 γραμμές μαζί με τις μέσες συχνότητες των δρομολογίων πριν και μετά την ένταξη στον στόλο των λεωφορείων των ΚΤΕΛ:
«Για να έχει επιτυχία η κινηση αυτή έπρεπε να συνοδευτεί με προσλήψεις ικανού αριθμού οδηγών και αναδιάταξη μέρους του στόλου του ΟΑΣΑ που αυτή την στιγμή είναι ακινητοποιημένο» λένε οι συνδικαλιστές.
Πλέον, οι επόμενες ενισχύσεις αναμένονται στις αρχές τις επόμενης χρονιάς, όταν θα έχουν ολοκληρωθεί οι προσλήψεις 367 οδηγών λεωφορείων, με αποτέλεσμα ο στόλος των διαθέσιμων λεωφορείων να αξιοποιείται στο έπακρο, αναφέρουν οι ίδιοι.
Όσο για την ποιότητα του στόλου αυτή παραμένει προβληματική. Τα περισσότερα από τα οχήματα που χρησιμοποιουν τα ΚΤΕΛ είναι παλαιής τεχνολογίας, μεταχειρισμένα. Τα περισσότερα από αυτά έχουν διανύσει και αρκετά χιλιόμετρα εκτελώντας συγκοινωνία στην επαρχία.
Οι συγκοινωνιολόγοι πάντως εκτιμούν ότι η ιστορία με την πανδημία πήγε αρκετά πίσω η προσπάθεια να μαζική χρήση των ΜΜΜ. «Τα φοβούνται οι επιβάτες. Το θέμα είναι να μην επιστρέψουμε σε μια λογική «καβάλα πάν στην εκκλησία, καβάλα προσκυνάνε » για τα ΙΧ. Να μην τα χρησιμοποιουμε δηλαδή ακόμα και για αποστάσεις μικρότερες του ενός χιλιομέτρου. Μέσα μαζικής μεταφοράς είναι και το ποδήλατο, το πατίνι, ακόμα και το περπάτημα» αναφέρουν.
